Hac ibadeti, Islam'in bes sartindan biri olup, ömründe bir kez yerine getirilmesi gereken mali ve bedeni bir ibadettir. Hiçbir sey bilmeyen bir haci adayi için bu kutsal yolculugu adim adim anlamak çok önemlidir. Iste hac ibadeti nasil yapilir ve nelere dikkat edilmelidir, detayli bir rehber:

---

 

Hac Ibadetine Genel Bakis

 

Hac, belirli zamanlarda ve kurallar çerçevesinde Kâbe, Arafat, Müzdelife ve Mina'yi ziyaret ederek yapilan farz bir ibadettir. Bu, hem bedeni hem de ruhi bir yolculuktur. Amaci, Allah'in rizasini kazanmak, günahlardan arinmak ve manevi bir yükselis yasamaktir.

---

 

Hac Öncesi Hazirliklar

 

Hac, fiziksel ve zihinsel bir hazirlik gerektirir.

1. Manevi Hazirlik:

   • Niyet ve Tövbe: Hacca gitmeden önce niyetinizi halis kilmali, tüm günahlarinizdan samimi bir sekilde tövbe etmelisiniz. Kalbinizi arindirmak ve Allah'a yönelmek en önemli adimdir.

   • Helallesme: Akrabalariniz, komsulariniz ve hakki olan herkesle helallesmeli, varsa borçlarinizi ödemelisiniz.

   • Bilgi Edinme: Hac ibadeti hakkinda bilgi edinmek için Diyanet Isleri Baskanligi'nin veya güvendiginiz bir kaynaktan verilen egitimlere katilmalisiniz. Kitaplar okuyarak da kendinizi hazirlayabilirsiniz.

   • Sabir ve Hosgörü: Hac, kalabalik ve zorlu bir yolculuktur. Bu nedenle sabirli, hosgörülü ve anlayisli olmaya simdiden niyet etmelisiniz.

2. Fiziksel Hazirlik:

   • Saglik Kontrolü: Hacca gitmeden önce kapsamli bir saglik kontrolünden geçmelisiniz. Kronik bir rahatsizliginiz varsa doktorunuza danisarak ilaçlarinizi ve raporlarinizi yaniniza almayi unutmayin.

   • Asilar: Menenjit asisi zorunludur. Seyahatten en az 10 gün önce yaptirmaniz tavsiye edilir. Gerekli diger asilar hakkinda doktorunuzdan bilgi alin.

   • Fiziksel Kondisyon: Uzun yürüyüsler ve ayakta durma gerektiren ibadetler için fiziksel dayanikliliginizi artirmak amaciyla düzenli yürüyüsler yapmalisiniz.

   • Gerekli Esyalar:

     • Pasaport ve Vize: Pasaportunuzun geçerlilik süresi en az 6 ay olmalidir. Vize islemlerinizi seyahat acenteniz araciligiyla tamamlayin.

     • Ihram: Erkekler için iki parçadan olusan dikissiz beyaz ihram kiyafeti; kadinlar için tesettüre uygun, bol ve rahat kiyafetler.

     • Ayakkabi: Rahat, ortopedik ve hava alan yürüyüs ayakkabilari veya terlikler. Erkekler ihramliyken terlik giyerler, kadinlar ise çorap tercih edebilirler.

     • Kisisel Bakim Ürünleri: Ihramliyken kokusuz sabun, sampuan, dis macunu gibi ürünler tercih edilmeli.

     • Günes Koruyucular: Sapka, günes gözlügü, günes kremi ve küçük bir semsiye.

     • Para: Suudi Arabistan Riyali, Dolar veya Euro bulundurmaniz tavsiye edilir.

     • Ilaçlar: Düzenli kullandiginiz ilaçlar ve küçük bir ilk yardim çantasi (agri kesici, yara bandi vb.).

     • Kuran-i Kerim ve Dua Kitabi: Ibadetlerinizde size rehberlik edecek küçük boyutlu kitaplar.

---

 

Hac Ibadetinin Adimlari

 

Hac ibadeti, belirli bir siraya göre yapilan menasik (hacla ilgili ibadetler) zincirinden olusur.

 

1. Ihrama Girme (Zilhicce'nin 8. günü veya öncesi)

 

• Niyet: Hac yolculuguna baslamadan önce mikat adi verilen sinirlarda veya daha öncesinde niyet edilir. Niyet kalpten yapilir, ancak dil ile de "Allah'im, senin rizan için hacca niyet ettim ve ihrama girdim" seklinde ifade edilebilir.

• Ihram Kiyafeti: Erkekler, iki parça dikissiz beyaz ihram elbisesini giyerler. Kadinlar ise kendi normal, tesettürlerine uygun elbiseleriyle ihrama girerler.

• Ihram Namazi: Ihrama girdikten sonra kerahat vakti disinda iki rekat ihram namazi kilinir.

• Telbiye: Namazin ardindan "Lebbeyk Allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ serîke leke lebbeyk, innel hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk, lâ serîke lek" (Buyur Allah'im buyur, emrine amadeyim, senin esin ve benzerin yoktur, bütün hamdler ve nimetler senindir, mülk de sana aittir, senin esin ve benzerin yoktur) diyerek telbiye getirilir. Bu andan itibaren ihram yasaklari baslar.

• Ihram Yasaklari: Ihramliyken koku sürünmek, tirnak kesmek, saç veya kil koparmak, bitkilere zarar vermek, avlanmak, dikisli elbise giymek (erkekler için), cinsel iliskide bulunmak, kavga etmek yasaktir. Bu yasaklara uymak haccin geçerliligi için kritik öneme sahiptir.

 

2. Kâbe'yi Tavaf (Haccin Kudüm Tavafi veya Ziyaret Tavafi)

 

• Niyet: Kâbe'ye ulasinca tavafa niyet edilir. "Allah'im, senin rizan için Kâbe'yi tavaf etmeye niyet ettim" denir.

• Baslangiç: Hacer-i Esved'in bulundugu köseden baslanir. Kâbe sola alinir.

• Dönüs: Kâbe etrafinda saat yönünün tersine 7 kez dönülür. Her bir dönüse savt denir.

• Rükn-i Yemani ve Hacer-i Esved: Her savtta Rükn-i Yemani'ye gelindiginde el sürülür veya isaret edilir. Hacer-i Esved'e gelindiginde ise öpülür, el sürülür veya uzaktan isaret edilir ve "Bismillah Allahu Ekber" denir.

• Dua ve Zikir: Tavaf esnasinda dualar okunur, zikirler yapilir.

• Tavaf Namazi: Yedi savt tamamlandiktan sonra Makam-i Ibrahim'in arkasinda iki rekat tavaf namazi kilinir.

• Zemzem Suyu: Namazdan sonra Zemzem kuyusundan Zemzem suyu içilir.

 

3. Sa'y (Safa ile Merve Arasinda Kosma)

 

• Niyet: Tavaftan sonra sa'ye niyet edilir. "Allah'im, senin rizan için Safa ile Merve arasinda yedi savt olarak sa'y etmeye niyet ettim" denir.

• Baslangiç: Safa tepesine çikilir, Kâbe'ye dönerek tekbir ve dualar okunur.

• Gidis-Dönüs: Safa'dan Merve'ye 4 kez gidilir, Merve'den Safa'ya 3 kez dönülür. Toplam 7 savt tamamlanir. Yesil isikli direkler arasinda erkekler hervele (kosmaya benzer hizli yürüyüs) yaparlar. Kadinlar ise normal yürüyüslerine devam ederler.

• Dua ve Zikir: Sa'y esnasinda dualar okunur ve zikirler yapilir.

 

4. Arafat Vakfesi (Zilhicce'nin 9. günü - Arefe Günü)

 

• Haccin Farzi: Arafat vakfesi, haccin en önemli farzidir. "Hac Arafat'tir" hadis-i serifi bunun önemini vurgular.

• Vakit: Arefe günü ögle vaktinden, bayramin birinci günü fecr-i sadik (imsak) vaktine kadar olan süre içinde Arafat'ta bulunmak. Genellikle ögleden sonra vakfe yapilir.

• Uygulama: Arafat'ta günes batana kadar durulur, dualar edilir, Kur'an okunur, tövbe edilir ve Allah'a yönelerek vakfe duasi yapilir.

• Cem-i Takdim: Ögle ve ikindi namazlari Arafat'ta ögle vaktinde birlestirilerek kilinir (cem-i takdim).

 

5. Müzdelife Vakfesi (Zilhicce'nin 9. günü aksami)

 

• Hareket: Arafat'tan günes battiktan sonra Müzdelife'ye hareket edilir.

• Cem-i Te'hir: Müzdelife'ye varinca aksam ve yatsi namazlari yatsi vaktinde birlestirilerek kilinir (cem-i te'hir).

• Tas Toplama: Müzdelife'de seytan taslamak için 49 veya 70 adet nohut büyüklügünde tas toplanir.

• Vakfe: Bir süre Müzdelife'de durulur, dualar edilir.

 

6. Seytan Taslama (Cemre-i Akabe - Zilhicce'nin 10. günü - Bayramin 1. günü)

 

• Hareket: Müzdelife'den Mina'ya hareket edilir.

• Taslama: Bayramin birinci günü Mina'da bulunan Cemre-i Akabe'ye (Büyük Seytan) 7 adet tas atilir. Her tas atilirken "Bismillah Allahu Ekber, ragmen li's-seytani ve hizbih" (Allah'in adiyla, Allah büyüktür. Seytana ve taraftarlarina ragmen) denir.

• Telbiyenin Kesilmesi: Ilk tas atildiginda telbiyeye son verilir.

• Tiras Olma/Saç Kisaltma (Halk veya Takas): Taslamadan sonra erkekler saçlarini tamamen tiras ettirir (halk) veya kisaltir (takas). Kadinlar ise saçlarinin uçlarindan bir miktar keserler. Bu islemle birlikte ihramdan çikilir ve ihram yasaklari son bulur (esle cinsel iliski yasagi hariç).

 

7. Kurban Kesimi (Zilhicce'nin 10. günü)

 

• Seytan taslama ve tiras olmanin ardindan kurban kesilir. Kurbaninizi kendiniz kesebileceginiz gibi, vekalet yoluyla da kestirebilirsiniz.

 

8. Ziyaret Tavafi (Zilhicce'nin 10-12. günleri arasinda)

 

• Haccin farzlarindan biridir. Ihramdan çiktiktan sonra Kâbe'ye gidilerek tekrar 7 savt tavaf yapilir ve 2 rekat tavaf namazi kilinir. Bu tavafin ardindan sa'y yapilmaz (daha önce haccin sa'yi yapildiysa). Eger daha önce yapilmadiysa, Ziyaret Tavafi'ndan sonra sa'y yapilir.

 

9. Seytan Taslama (Zilhicce'nin 11. ve 12. günleri)

 

• Bayramin ikinci ve üçüncü günleri Mina'da bulunan Küçük Cemre, Orta Cemre ve Büyük Cemre'ye sirasiyla 7'ser adet tas atilir. Her bir cemreye 7 tas atildiktan sonra dua edilir.

 

10. Veda Tavafi (Hacdan Ayrilirken)

 

• Mekke'den ayrilirken yapilan son tavaftir. 7 savttan olusur ve 2 rekat tavaf namazi kilinir. Bu tavaf vaciptir.

---

 

Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Hususlar

 

• Rehberlik: Hac ibadetini bilen, tecrübeli bir din görevlisi veya rehberle gitmek, ibadetlerin dogru ve eksiksiz yapilmasi açisindan büyük kolaylik saglar.

• Saglik: Kalabalik ortamlarda hijyene dikkat edin. Bol sivi tüketin, günes çarpmasina karsi tedbirli olun. Maske kullanmak ve ellerinizi sik sik yikamak hastaliklardan korunmaniza yardimci olur.

• Sirt Çantasi: Yaninizda küçük bir sirt çantasi bulundurarak su, ilaç, Kur'an gibi acil ihtiyaçlarinizi tasiyin.

• Sabir ve Hosgörü: Hac, büyük bir kalabalikla yapilan bir ibadettir. Sabirli, anlayisli ve hosgörülü olmak, hem kendi ibadetinizi huzur içinde yapmanizi hem de çevrenizdeki hacilara karsi saygili olmanizi saglar. Tartismalardan ve kavgalardan kesinlikle kaçinin.

• Dua: Her firsatta dua edin. Kutsal topraklarda yapilan dualarin makbuliyeti fazladir.

• Yardimlasma: Özellikle yaslilara ve zor durumda olanlara yardim etmekten çekinmeyin.

• Grup Disiplini: Seyahat ettiginiz grubun kurallarina uymak, zamaninda toplanma yerlerinde olmak ve rehberlerin uyarilarina dikkat etmek, hac ibadetinizin düzenli ilerlemesi için önemlidir.

• Kaybolma: Kalabalikta kaybolma riskine karsi grup numaranizi, otelinizin adini ve adresini yaninizda tasiyin.

• Ayakkabi: Tavaf ve sa'y sirasinda uzun yürüyüsler yapacaginiz için rahat ayakkabilar tercih edin.

Hac, ömrünüzde bir kez yasayacaginiz çok özel ve manevi bir tecrübedir. Bu yolculukta her adimi Allah rizasi için atmaya özen gösterin ve bu kutsal atmosferin tadini çikarin.

Daha fazla bilgi veya özel durumlar için mutlaka seyahat acentenizin rehberleriyle veya Diyanet Isleri Baskanligi'nin yetkilileriyle iletisime geçmenizi öneririm.